Voetbal en samenleving
Samenwerken en ontmoeten
Mohammed Allach richt in 2003 Stichting MaroquiStars op om via het voetbal Marokkaanse jongeren meer bij de samenleving te betrekken. Allach: ‘”Met één hand kun je niet klappen”, is een oud Marokkaans gezegde dat de noodzaak aangeeft van samenwerking. (…) De professionele voetballers spelen in onze werkwijze een belangrijke rol, onder andere als rolmodel en overdrager van normen en waarden. (…) Door voetbal, sport en spel ontmoeten mensen met verschillende achtergronden elkaar. Kinderen leren met elkaar omgaan en elkaar te accepteren. Op het veld maakt het niet uit of je rijk of arm bent, jongen of meisje, en of je wel of niet in Nederland bent geboren. Veel voetbalclubs en bekende voetballers zetten zich in om door de sport jongeren vooruit te helpen; in Nederland maar ook in de derde wereld.’
VOETBAL BRENGT MENSEN SAMEN
Verschillende nationaliteiten
De van oorsprong Marokkaanse voetbalclub Chabab uit Amsterdam Slotervaart is succesvol. De gedreven voorzitter Mohamed Moussa wil meer bereiken dan voetbal alleen. ‘We willen bewijzen dat in deze grote club verschillende nationaliteiten uitstekend kunnen samenwerken. Tegen de kinderen op de club zeg ik: je kunt alleen maar slagen als je je verantwoordelijkheid neemt en ervoor gaat. Onze afkomst zullen we niet verloochenen, maar we zijn vooral Nederlanders.’
Ontmoetingsplaats
‘In het voetbalteam speelt mijn zoon Oussama samen met jongens van allerlei culturen. Het voetbalveld is voor hun echt een ontmoetingsplaats.’
Ahmed Zeamari
Achterstandswijken
Sportpresentator Humberto Tan is opgegroeid in Amsterdam Zuidoost. Hij kent het gevoel te wonen in een achterstandswijk. Hij richt de Straatvoetbal Bond Nederland op om jongeren uit dit soort wijken op een positieve manier met elkaar in contact te brengen: ‘In 36 wijken werden toernooien georganiseerd. In Amsterdam werd het initiatief omarmd door Zuidoost, Zeeburg en Slotervaart.’
VOETBAL GEEFT MENSEN KANSEN
Zuid-Afrika
In 2010 is het Wereldkampioenschap Voetbal in Zuid-Afrika. De Nederlandse organisatie Stars in their Eyes wil kansen creëren voor de Zuid-Afrikaanse jeugd. Coaches en sterspelers van Nederlandse clubs trainen Zuid-Afrikaanse voetballers en ondersteunen ze in de strijd tegen armoede en criminaliteit. De elfjarige Nkosikhone “Vice” Mayekiso uit Kaapstad: ‘I love football, because it helps me to stay away from bad things, like becoming a gangster. When I grow up I want to play for a big professional team like Feyenoord in Holland.’
Cruyff Courts
Johan Cruyff richt trapveldjes - Cruyff Courts - op om kinderen te leren samenspelen en samenleven. Cruyff: ‘Kinderen zijn de toekomst en onze kinderen hebben het recht om veilig en gezond op te groeien, daar moeten wij voor zorgen. Sport en lichaamsbeweging zijn zo ontstellend belangrijk in de ontwikkeling van kinderen, net zo belangrijk als leren lezen en schrijven.’ Er zijn ook courts in Zuid-Afrika, de Nederlandse Antillen en Aruba, Marokko en Groot-Brittanië.
Champions for Children
Clarence Seedorf helpt met zijn stichting Champions for Children kansarme jongeren in zijn geboorteland Suriname. In 2001 laat hij er het Clarence Seedorf Sportcomplex bouwen en hij richt er de Para Junior League op voor jonge voetballers. Seedorf wil de jongeren met voetbal op het rechte pad houden.
Meer dan Voetbal
De Stichting Meer dan Voetbal organiseert in 2008 voor het eerst de Dutch Homeless Cup. Zestien teams van dak- en thuislozen uit Nederland doen mee. Het team van Rotterdam wint en mag in Melbourne strijden om de wereldbeker. Aanvoerder Vincent Gard voelt zich er sterker door: ‘Ik hoop dat wanneer we weer in Nederland zitten, dat ik achter alles aan kan gaan. Met een nieuwe baan, huisje, boompje, beestje.’
Football for Peace Award
Ibrahim Kargbo groeit op in Sierra Leone waar een burgeroorlog woedt. Hij speelde daar in het nationale jeugdelftal en nu bij Willem II. Kargbo heeft geluk gehad. ‘Ik heb misschien wel honderden vrienden verloren met wie ik heb gevoetbald en die in het leger moesten.’ Met het geld dat hij als voetballer verdient helpt Kargbo zijn geboorteland in samenwerking met hulporganisatie CARE. ‘Ik heb in Freetown een stuk land gekocht waar ik huizen en scholen voor kinderen wil bouwen.’ In 2008 ontvangt Kargbo de Football for Peace Award.
VOETBAL LAAT ZIEN WAAR JE BIJ HOORT
Voor welk land?
Sommige profvoetballers staan voor de keuze: voor welk land ga ik spelen? Ibrahim Afellay vertelt: ‘Het verzoek aan mij om uit te komen voor het Marokkaanse nationale elftal heeft me gestreeld. Toch denk ik dat ik het beste voor het Nederlands elftal kan spelen.’
Karim El Ahmadi: ‘Bij Afellay bemoeide iedereen zich ermee. Ik begrijp dat hij voor Nederland heeft gekozen. Mijn gevoel zei me dat ik voor Marokko moest kiezen.’ Sommige spelers twijfelen zo erg dat ze nog wisselen. Zoals Uğur Yildirim. In 2005 komt hij uit voor het Nederlands elftal. Later gaat hij voor Turkije spelen. Yildirim: ‘Ik heb me altijd al een Turk gevoeld. Een Turk die is opgegroeid in de Nederlandse cultuur. Daar ben ik erg blij om, want in Nederland heb ik mijn naam als voetballer kunnen vestigen. Maar qua leven prefereer ik Turkije.’
Vrede door sport
Tibet wordt bezet door China. Veel Tibetanen zijn naar India gevlucht. Ze hebben daar een nationaal voetbalelftal gevormd om aandacht te vragen voor het bestaansrecht van Tibet. In 2008 bezoekt het team Nederland. Aanvoerder Tenzin Namgyal: ‘We willen de waarheid vertellen. Mensen vluchten al veertig, vijftig jaar naar India om daar in ballingschap te leven, omdat China de mensenrechten schendt.’ Coach Kelsang Dhundup: ‘Het belangrijkste is het steunen van vrede door sport en niet zozeer het winnen zelf.’
Sombrero’s en poncho’s
Voetbal versterkt het nationale gevoel. Als het erop aankomt staat heel Nederland achter Oranje en voelen we ons één. Een supporter van het Nederlands elftal: ‘Tijdens het WK van 1998 maakte ik tegen Mexico voor het eerst een Oranje-interland in het stadion mee. Ik zal het nooit meer vergeten. Wij waren allemaal verkleed als Mexicanen, met Sombrero’s en poncho’s. Maar natuurlijk wel allemaal in het oranje.’
PSV fan
‘Ik ben een ontzettend grote fan van PSV. Mijn kamer hangt vol met sjaals en posters van de beste club uit Nederland. Omdat PSV meestal kampioen wordt, draag ik dus met trots mijn shirt en sjaal naar de wedstrijden.’
Bart, 11 jaar
VOETBAL DOE JE MET RESPECT
Teamsport
‘Voetbal is een teamsport. Als iedereen zijn tegenstander maar óók zijn medespeler respecteert wordt voetbal nóóit oorlog.’
Kees Gerbrands, scheidsrechter
Wat doe jij?
De campagne ‘Wat doe jij om voetbal leuk te houden?’ moet ervoor zorgen dat voetbal leuk blijft. Marco van Basten: ‘Voetballen (…) is belangrijk voor kinderen. Tegenwoordig zitten kinderen vaak voor de televisie of achter de computer. Als je sport, ben je van de straat, leer je omgaan met winst en verlies. Daarbij komt, met name bij teamsporten, dat je leert dat je elkaar moet helpen om tot een goed resultaat te komen.’
Schilderswijk
Het gaat beter met de Haagse Schilderswijk. De Haagse Sporttuin helpt daaraan mee. Vijfhonderd leerlingen van tien verschillende scholen zijn lid en krijgen extra sportles. Karin Striekwold, directeur basisschool Het Startpunt: ‘Enkele jaren geleden werden we bij toernooien weggespeeld en de kinderen wisten zich niet te gedragen. Maar vanaf het moment dat we toernooien wonnen en de kinderen complimenten kregen voor sportief gedrag is alles veranderd.’
In jongensteams
‘Vanaf mijn zesde speel ik in jongensteams. Dat vind ik veel leuker en ik word er beter door. Soms kunnen jongens er niet tegen dat ze van een meisje verliezen. Dan gaan ze kuthoer schelden. Ik vind dat ze best respect mogen hebben voor een meisje dat tegen jongens speelt.’
Eefje, 13 Sporting ’70 D1
