Schaarste
Niet rijk
‘Door het voetbal heb ik het financieel veel beter gekregen. We waren thuis zeker niet rijk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdiende niemand geld met voetballen. Betaald voetbal bestond nog niet. Voetballers waren toen al blij met de extra maaltijd die ze soms bij de training kregen.’
Ruud Gullit, trainer
Extra's
Tijdens de bezetting is aan allerlei spullen gebrek. Veel producten zijn op de bon. Alleen als je bonnen hebt kun je bijvoorbeeld levensmiddelen en kleding kopen. Die bonnen worden onder de bevolking verdeeld. Voetballers hebben geluk. Jan Bens, tijdens de oorlog speler in het eerste van Feyenoord, vertelt: ‘Je was bevoorrecht. Na het trainen kregen we altijd te eten, want daar zorgde Feyenoord voor. Ik heb in de oorlog geen honger gekend, terwijl er mensen waren die stierven van de honger. Wij als Feyenoorders hadden een streepje voor. De bakker en de slager – die fan van Feyenoord waren – gaven ons vaak wat extra’s.’
Door het vele fluiten kreeg ik vaak extra voedsel, boterbonnen, broodbonnen, soms ging ik met vijf kilo aardappels naar huis.’
Klompen
Een lange rij mensen wacht voor de sportwinkel van Quick in Nijmegen. De voetbalschoenenfabrikant mag van de Duitse bezetters geen leren schoenen meer maken. Quick krijgt als enige in de omgeving een vergunning om klompen te verkopen.
Voetbalschoenen
‘Ik wilde op de schoenenbon echte voetbalschoenen kopen. Je had nog van die ouderwetse kicksen met een stalen neus. Daar zaten leren noppen onder met drie spijkertjes. Mijn ouders vonden het maar niets, maar de schoenmaker gaf me toch kicksen op die schoenenbon. Ik kon nu geen gewone schoenen meer kopen, maar dat maakte mij niet uit, dan liep ik wel op klompen.’
Jan Hobby, jeugdlid DWS, Amsterdam
Ballen
‘Mijn vader was tijdens de oorlog een van de oprichters van Sportclub Emmeloord. De eerste bal werd gekocht voor vijf pond boter die toen op de bon was. Hij was ook materiaalman van de club. Na de wedstrijd werden de ballen te drogen gehangen aan het plafond boven de kachel. Het kwam regelmatig voor dat een bal lek was. De binnenbal werd er dan uitgehaald, gerepareerd, teruggestopt en weer opgepompt. Ook werd de buitenbal genaaid als het stiksel kapot was.’
Guus Avis, Emmeloord
Die loodzware bal met zijn irritante altijd uitstekende veter die zo vaak in je ogen kwam
Elftal Heracles, seizoen ‘40-’41
Schoen op de bon
Er was bijna niets te koop. Als bal gebruikten we opgeblazen varkensblazen, die we haalden bij slagerij Keuning. Pas een paar jaar na de bevrijding speelden we met een echte leren bal met veters.
Mededelingen en maatregelen van de Nederlandsche Voetbalbond in verband met de schaarste
