Operatie Market Garden
Operatie Market Garden is de naam van een grote militaire actie van de geallieerden in Nederland in september 1944 die uiteindelijk misukt. De Duitse tegenstand wordt onderschat en het plan blijkt te hoog gegrepen. De operatie wordt ook wel aangeduid als de 'Slag om Arnhem'.
Doel
Het doel van Market Garden is om via Arnhem snel naar het noorden door te stoten en zo de Duitsers in het westen van Nederland af te snijden van de rest en het Ruhr-gebied, het industriële hart van Duitsland, te veroveren. Zo hopen de geallieerde opperbevelhebbers dat ze de oorlog voor kerstmis 1944 kunnen beeindigen. Vanwege de snelle opmars door Frankrijk en België denkt men dat het Duitse leger al bijna verslagen is.
Er moet met een verrassingsaanval een corridor door Zuid-Nederland komen, die via Eindhoven, Nijmegen en Arnhem loopt. Van cruciaal belang hierbij is dat de bruggen over de grote rivieren ongeschonden in handen komen van de geallieerden.
Luchtlandingen
Operatie Market Garden begint op 17 September met massale luchtlandingen. Duizenden Amerikaanse, Engelse en Poolse parachutisten landen rond Eindhoven, Nijmegen en Arnhem. Het geallieerde leger wil met de luchtlandingen de belangrijke bruggen tussen Eindhoven en Arnhem veroveren. De noordzijde van de brug over de Rijn bij Arnhem komt in Britse handen.
Grondtroepen
Tegelijkertijd rukken de grondtroepen met tanks en andere pantserwagens vanuit het zuiden op, om zo snel mogelijk contact met de luchtlandingseenheden te maken zodat die ondersteund kunnen worden.
Niet in de war
Al snel blijkt dat de Duitsers zich niet in de war laten brengen door de varrassingsaanval van de geallieerden en ze sturen snel extra troepen en tanks naar het gebied. Britse luchtandingstroepen stuiten op de Veluwe op twee SS divisies en kunnen de troepen in Arnhem niet helpen. Ook omdat de communicatie via de radioverbinding slecht loopt. Veel soldaten worden gedood, gewond of gevangen genomen.
Tegenslagen
Ondanks het feit dat Eindhoven al op 18 september bevrijd wordt gaat er van alles mis met de operatie. Het geallieerde leger dat oprukt vanuit België stuit op sterke tegenstand. De Duitsers blazen een belangrijke brug bij Son ten noorden van Eindhoven op, waardoor eerst een tijdelijke drijvende brug moet worden gebouwd. Om Nijmegen en de Waalbrug wordt (te) lang en verbeten gevochten. Het lukt de grondtroepen niet om op tijd in Arhem te zijn en de brug daar komt tenslotte weer geheel in Duitse handen.
Feestende Nederlanders
Overal waar het geallieerde leger langs komt beginnen de Nederlanders massaal feest te vieren. Het onthaal van de bevrijders is warm en uitbundig maar heeft ook een keerzijde. Want ook hierdoor loopt de opmars van het bevrijdingsleger vertraging op.
Tot aan de grote rivieren
Uiteindelijk wordt tijdens operatie Market Garden alleen het zuiden van Nederland tot aan de grote rivieren bevrijd. De oorlog is nog lang niet voorbij en het noorden van het land moet nog ruim een half jaar op de bevrijding wachten. In de steden in het westen heerst tijdens de winter van 1944-45 ook nog De Hongerwinter. Zie ook het gelijknamige dossier.
