Fascisme en dictators
Fascisme
Fascisme is een extreme, ondemocratische vorm van nationalisme, waarbij één leider (dictator) of één politieke partij de absolute macht in een land heeft.
Fasces
Het begrip fascisme komt van het Latijnse woord fasces. Tijdens de oudheid in Rome waren fasces roedenbundels (een bundel takken) met een bijl erin. Ze fungeerden als symbool van macht en gezag en werden voor de machthebbers, zoals dictators en consuls, gedragen door lictoren ambtenaren). Een dictator werd bijvoorbeeld vergezeld door 24 lictoren en een consul door 12. De eerste fascisten associeerden zichzelf graag met het roemruchte Romeinse Rijk.
Italië
De politieke stroming fascisme ontstaat in 1919 in Italië onder Benito Mussolini. Onder leiding van dictator Mussolini komen in 1922 in Rome de fascisten aan de macht. In 1938 heft Mussolini het Italiaanse parlement op en vervangt het door een Kamer van Fasces en Corporaties.
Ieder zijn plaats
De maatschappij moet volgens fascisten bestaan uit een vaste sociale structuur met voor iedereen een vaste plek. In het fascisme is er één leider, die iedereen moet gehoorzamen. Een kleine groep mensen bepaalt wat er gebeurt. Discipline en gehoorzaamheid zijn erg belangrijk. Mensen hebben in een fascistisch systeem nauwelijks vrijheid.
Beter
Fascisten vinden dat ze zelf superieur (beter) zijn aan andere mensen. Daarom mogen ze het grondgebied van hun land uitbreiden en 'mindere volkeren' overheersen.
Allemaal fascisten!
Het woord fascisme is tegenwoordig ook een verzamelbegrip. Politieke stromingen die autoritair zijn en tegen de democratie worden fascistisch genoemd.
De aanhangers van die extreem rechtse ideeën zijn dan fascisten. Fascist wordt ook vaak gebruikt als scheldwoord.
Democratie: samen de baas
In een democratie bepalen de inwoners samen hoe het land wordt geregeerd. Bij een democratie horen bijvoorbeeld vrije verkiezingen; dan kunnen de mensen kiezen wie het land gaan besturen. In de jaren dertig is in Europa de democratie in gevaar. Er komen dictaturen in plaats van democratieën.
Dictatuur: één de baas
In Italië is er fascisme met Mussolini als ondemocratisch leider. In Spanje is dictator Franco aan de macht. In Duitsland heersen de nationaalsocialisten (nazi's) onder leiding van de Führer (leider): Adolf Hitler. Zie ook het dossier: Hitler en het nationaalsocialisme